Misją Instytutu jest dzialalność naukowo-badawcza prowadząca do nowych rozwiązań technicznych i organizacyjnych użytecznych w kształtowaniu warunków pracy zgodnych z zasadami bezpieczeństwa pracy i ergonomii oraz ustalanie podstaw naukowych do właściwego ukierunkowywania polityki społeczno-ekonomicznej państwa w tym zakresie.
Obowiązki prewencji bezpośredniej |
Obowiązki związane z organizacją stanowisk pracy i wyposażeniem |
Obowiązki związane z procesem produkcyjnym |
Obowiązki związane z profilaktyczną opieką zdrowotną nad pracownikami |
Obowiązki związane ze szkoleniem i informowaniem pracowników |
Obowiązki związane z dostarczaniem środków ochrony indywidualnej, odzieży i obuwia roboczego. |
Obowiązek wydawania posiłków i napojów profilaktycznych |
Obowiązki prewencji pośredniej |
Obowiązki organizacyjne |
Wykaz przepisów |
Przepisy - linki |
BHP w przemyśle meblarskim Listy Kontrolne |
2. Obowiązki prewencji pośredniej
2.1. Obowiązki edukacyjne (związane z koniecznością oceny środowiska pracy i prewencji)
Obowiązki edukacyjne w zakresie prewencji pośredniej obejmują obowiązki pracodawcy związane z koniecznością rozpoznania stanu środowiska pracy i podjęcia środków zmierzających do jego poprawy. Obowiązki te zostały określone przede wszystkim w Kodeksie pracy [1] i rozporządzeniu w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy [2]. Jednakże sposób ich realizacji, a szczególnie zasady oceny ryzyka zawodowego w odniesieniu do poszczególnych czynników występujących w środowisku pracy określone zostały również w rozporządzeniu w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy związanej z występowaniem w miejscu pracy czynników chemicznych [7], rozporządzeniu w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy ręcznych pracach transportowych [10] i rozporządzeniu w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy pracach związanych z narażeniem na hałas lub drgania mechaniczne [11]. Dla ustalenia stanu środowiska pracy niezbędne jest przeprowadzenie przez pracodawcę badań i pomiarów stężenia i natężenia czynników środowiska pracy stwarzających zagrożenia na zasadach określonych rozporządzeniu w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia oraz zakresu tych badań [16].
Pracodawca w ramach realizacji polityki prewencji i zapobiegania wypadkom przy pracy i chorobom związanym z pracą ma obowiązek przeprowadzenia oceny ryzyka, którego nie może uniknąć. Zgodnie z definicją zawartą w rozporządzeniu w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy [2] przez ryzyko zawodowe rozumie się prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanych zdarzeń związanych z wykonywaną pracą powodujących straty, w szczególności wystąpienia u pracowników niekorzystnych skutków zdrowotnych w wyniku zagrożeń zawodowych występujących w środowisku pracy lub sposobu wykonywania pracy. Pracodawca ocenia ryzyko zawodowe występujące przy wykonywanych pracach, a przede wszystkim przy doborze wyposażenia stanowisk pracy, stosowanych substancji chemicznych i ich mieszanin, substancji biologicznych, rakotwórczy lub mutagennych oraz przy zmianie organizacji pracy. Przy ocenie ryzyka zawodowego pracodawca musi uwzględnić wszystkie czynniki środowiska pracy występujące przy wykonywanych pracach oraz sposoby wykonywania prac. Z przeprowadzonej oceny ryzyka zawodowego pracodawca sporządza dokumentację obejmującą :
Ustalenie czy w środowisku pracy występują czynniki szkodliwe dla zdrowia jest obowiązkiem pracodawcy. Obowiązek ten dotyczy jedynie tych czynników, dla których ustalone zostały najwyższe dopuszczalne stężenia i natężenia [15]. Pracodawca musi również przeprowadzić rozpoznanie źródeł ich emisji oraz warunków wykonywania pracy, które mają wpływ na poziom stężeń lub natężeń tych czynników. W przeprowadzanym rozpoznaniu pracodawca musi uwzględnić rodzaj tych czynników i ich właściwości; procesy technologiczne i ich parametry; wyposażenie techniczne, w tym maszyn, urządzeń instalacji i narzędzi, które mogą być źródłem emisji czynników szkodliwych dla zdrowia z uwzględnieniem wyników pomiarów tej emisji dostarczanych przez producentów (w omawianym przypadku przetwórstwa drewna i produkcji mebli będą to przede wszystkim pyły drewna i hałas); środków ochrony zbiorowej (przede wszystkim wyciągów miejscowych i ogólnych) i danych dotyczących ich użytkowania; organizacji pracy i sposobu wykonywania pracy; rzeczywistego czasu narażenia na oddziaływanie czynników szkodliwych dla zdrowia, z uwzględnieniem obowiązującego u pracodawcy systemu i rozkładu czasu pracy.
Po dokonaniu rozpoznania pracodawca w terminie 30 dni od daty rozpoczęcia działalności związanej z występowaniem szkodliwego czynnika zapewnia przeprowadzenie badań i pomiarów. Częstość przeprowadzania badań i pomiarów uzależniona jest od rodzaju szkodliwego czynnika występującego w środowisku pracy oraz wyników poprzednich badań i pomiarów. W przepisach określone zostały wysokości wartość NDN lub NDS, przy których po dwukrotnym stwierdzeniu, że wyniki badań i pomiarów nie przekraczają ustalonych w przepisie [16] (np. dla czynników rakotwórczych jest to 0, 1 wartości NDS, a dla hałasu 0,2 wartości NDN ustalonych w rozporządzeniu [15] pracodawca może odstąpić od wykonywania badań i pomiarów. Badania i pomiary wykonują laboratoria, które uzyskały akredytację w tym zakresie.
Wyniki badań i pomiarów pracodawca przechowuje przez 3 lata. Oprócz tego pracodawca jest obowiązany prowadzić rejestr czynników szkodliwych występujących w środowisku pracy oraz kartę badań i pomiarów, w której wpisywane są na bieżąco wyniki badań i pomiarów. Rejestr czynników szkodliwych oraz kartę badań i pomiarów pracodawca ma obowiązek przechowywać 40 lat. W przypadku likwidacji zakładu pracy rejestr i kartę pracodawca przekazuje do inspektora sanitarnego.
Wyniki badań i pomiarów (w formie wyciągów, odpisów lub kopii) udostępniane są pracownikowi, byłemu pracownikowi, ich przedstawicielowi ustawowemu lub pełnomocnikowi na ich pisemne żądanie.
W przypadku oceny ryzyka zawodowego pod kątem występowania hałasu i/lub drgań mechanicznych pracodawca powinien uwzględnić:
Jeżeli w środowisku pracy występują czynniki chemiczne ( w przetwórstwie drewna i produkcji mebli będą to kleje, lakiery, farby, rozpuszczalniki, środki impregnujące drewno) przy ocenie ryzyka zawodowego pracodawca powinien uwzględnić:
Jeżeli występuje narażenie na kilka czynników chemicznych, przy ocenie należy uwzględniać ryzyko stwarzane przez te czynniki łącznie.
Ryzyko zawodowe związane z występowaniem w środowisku pracy czynnika chemicznego należy przeprowadzić ponownie każdorazowa, jeżeli nastąpiła zmiana w skaldzie czynnika, zmiana w procesie technologicznych, postęp wiedzy medycznej dotyczącej oddziaływania tego czynnika na zdrowie ludzi.
Również w przypadku występowania czynnika biologicznego w środowisku pracy pracodawca przy dokonywaniu oceny ryzyka zawodowego powinien wziąć pod uwagę: